Ρομπότ, αυτοκινητάκια, πειρατές, βίκινγκς, ιππότες, μπουλντόζες, μηχανές, νταλίκες, τρακτέρ, σπίτια, καουμπόις, ουρανοξύστες. Ο μαγικός κόσμος της Lego συμπληρώνει φέτος πενήντα χρόνια δημιουργίας.
Το τι «τράβηξε» εκείνο το καράβι το θυμούνται ελάχιστα και πολύ κοντινά μου πρόσωπα; Πόσες φορές το συναρμολόγησα, πόσες το έκανα κομμάτια, πόσες το έστησα πάλι από την αρχή... Πόσες φορές τα κομμάτια της καρίνας έγιναν «ιπτάμενα μέσα» επίλυσης των διαφορών με τον αδερφό μου… Και παρά τα όσα τράβηξε, ποτέ δεν έσπασε, ποτέ δε «παραπονέθηκε». Και κάθε φορά που ήθελα να ξαναπαίξω «ήταν εκεί».
Ήταν εκεί ακόμα και όταν έκανα «απιστίες». Οταν το άφηνα στην άκρη για να πάρω κρυφά το ελικόπτερο του αδερφού μου και να του κάνω τα ίδια. Όταν τα έκανα και τα δύο –καράβι και ελικόπτερο- βίδες, έπαιρνα τα κομμάτια τους και τα συνδύαζα για να φτιάξω αυτοκίνητο, διαστημόπλοιο, σπίτι και ότι άλλο επέτασσε η φαντασία ενός 7χρονου Κύρου Γρανάζη. Αυτό ήταν το καλύτερο παιχνίδι που πήρα ποτέ. Αυτός ήταν ο μαγικός κόσμος της Lego. Μια «ψηφιακή» επανάσταση στο παιχνίδι, δεκαετίες πρόωρη των Nintendo, των ουφάδικων, της κονσόλας και της βίντεο-αποχαύνωσης.
Η ιστορία της Lego είναι λίγο πολύ γνωστή αλλά κάποια σημεία χρήζουν ιδιαίτερης μνείας. Η εταιρεία ξεκίνησε το 1932 από το Δανό ξυλουργό Όλε Κιρκ Κρίστιανσεν που έφτιαξε τα πρώτα μικρά -και ξύλινα τότε- τουβλάκια. Καθιερώθηκε δε, 26 χρόνια μετά, από το γιο του Γκόντφριντ με την κατοχύρωση της ευρεσιτεχνίας για το διάσημο πλέον 2x4 πλαστικό τουβλάκι με τα φυμάτια και τις υποδοχές.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, το Δανέζικο παραμύθι των Κρίστιανσεν πήρε σάρκα και οστά με ρομπότ, πειρατές, βίκινγκς, νίντζα, ιππότες, καουμπόις, αυτοκινητάκια, μπουλντόζες, μηχανές, νταλίκες, τρακτέρ, σπίτια, ουρανοξύστες…
Μια σειρά θεματικών πάρκων σε Αγγλία, Γερμανία και Καλιφόρνια ανέλαβε να κάνει τον κόσμο ένα γιγάντιο παιδικό δωμάτιο. Πόλεις ολόκληρες κατασκευασμένες από τουβλάκια και διακοσμημένες με αντίγραφα μνημείων και κτιρίων: Τον Πύργο του Άιφελ, το Κτίριο της Κράισλερ, την Όπερα του Σίδνεϊ, το Τέρας του Λοχ Νες, αυτοκίνητα παραγωγής σε διαστάσεις 1:1… Ότι ζητούσε σαν παιδί ο σημερινός 30-50άρης η Lego το είχε με το παραπάνω.
Όποιοι αγάπησαν τα Lego δεν μπορεί παρά να έχουν ένα ενδιαφέρον για τη μηχανική και τις κατασκευές. Και αυτό που ίσως δε γνωρίζουν όλοι οι λιλιπούτειοι μηχανικοί της δεκαετίας του 60, του 70 και 80 είναι ότι το παιχνίδι τους, αυτό το φαινομενικά απλό τουβλάκι, ήταν ένα μικρό κατασκευαστικό θαύμα.
Χρειάστηκαν πέντε χρόνια από το 1958 για να βρεθεί το τέλειο μείγμα συνθετικών πλαστικών που είναι πλέον γνωστό ως ABS (ακριλονιτρίλιο, βουταδιένιο, στυρένιο). Η παραγωγή τους απαιτούσε καλούπια μικρής παραγωγικότητας κάθε ένα από τα οποία είχε ανθρώπινη επίβλεψη στην έξοδο για την ελαχιστοποίηση των ελαττωματικών παρτίδων και αχρηστεύονται σύντομα. Για την ιστορία οι παλιές πρέσσες μπαίναν σε θεμέλια σπιτιών για να μην πέσουν στους ανταγωνιστές.
Έτσι, και μόνο έτσι, τα τουβλάκια είχαν την απαιτούμενη ακρίβεια των 2 εκατομμυριοστών του μέτρου ώστε εσύ να μπορεί να τα συναρμολογείς και να στέκονται. Να κάνεις τις κατασκευές κομμάτια με σχετική ευκολία και να τις στήνεις από την αρχή. Να συνδυάζεις Lego από διαφορετικά παιχνίδια. Να χρησιμοποιείς ακόμη και τα Lego του πατέρα σου, που είχαν κλείσει τα δεκαοχτώ τους, για να κάνεις τη φαντασία σου δημιουργία.
Επειδή όμως κάθε καλό παραμύθι έχει και λύκο (ή Δρακουμέλ για να είμαι συνεπής με το πνεύμα της εποχής που περιγράφω), οι επόμενες δεκαετίες δεν φέρθηκαν στη Lego με το δέοντα σεβασμό. Η λαίλαπα των παιχνιδομηχανών σάρωσε τα πάντα στο πέρασμα της και η εταιρεία, μετά από μια δεκαετία συρρίκνωσης, δήλωσε για πρώτη φορά ζημιές το 1998.
Οι ακραίες συνθήκες απαίτησαν ακραία μέτρα και με μια σειρά περικοπών θέσεων εργασίας το προσωπικό έπεσε από τους 6000 στις 4500. Τα θεματικά πάρκα πωλήθηκαν στη Merlin Entertainments (διαχειριστής των Μαντάμ Τισό) και η παραγωγή - συσκευασία μεταφέρθηκε σε χώρες με χαμηλό εργατικό κόστος. Με αυτά και με αυτά, η Lego έγινε και πάλι κερδοφόρος πριν από δύο χρόνια αλλά κανείς δεν είχε όρεξη για σαμπάνιες. Τα 50 χρόνια γιορτάζονται χωρίς ιδιαιτέρες τυμπανοκρουσίες, χωρίς παγκόσμιες διαφημιστικές εκστρατείες παρά μόνο με ένα παγκόσμιο διαγωνισμό κατασκευών.
Σήμερα η Lego απέχει αρκετά από την εταιρεία δημιουργικού παιχνιδιού των προηγουμένων δεκαετιών. Αν και τα Lego που παίξαμε και γνωρίσαμε είναι ακόμα ένα σημαντικό μέρος της παραγωγής, τα δολάρια πλέον έρχονται με καλό product management και από θεματικά παιχνίδια προσαρμοσμένα στις παραστάσεις της γενιάς του zapping: StarWars, Indiana Jones, Batman κ.α. Μια άλλη εμφανής αλλαγή, για την οποία σημειωτέον ουδεμία αντίρρηση έχουμε, φαίνεται ξεκάθαρα στις σειρές Technic και MindStorm: Πολυσύνθετα μηχανήματα, μηχανισμοί μετάδοσης κίνησης, ωρολογιακοί μηχανισμοί, ρομπότ με αντίληψη ήχου, φωτός. Lego δηλαδή για… απόφοιτους του Πολυτεχνείου. Παιχνίδια για μεγάλα έως και πολύ μεγάλα παιδιά.
Και επειδή καμιά φορά λένε «κράτα τους φίλους σου κοντά και τους εχθρούς σου κοντύτερα», η Lego αγκάλιασε την ψηφιακή τεχνολογία και δίνει πλέον τη δυνατότητα σε όλους μας να σχεδιάσουμε τα δικά μας Lego κατεβάζοντας το κατάλληλο software στον ηλεκτρονικό μας υπολογιστή.
Legt Godt λοιπόν (καλό παιχνίδι) και ψηφιακά!
Πέμπτη 24 Ιουλίου 2008
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου